W09

W traktacie pokojowym w Wersalu, kończącym I wojnę światową, określono wzory znaków granicznych służących do jej oznaczania. Były to tzw. wspólne znaki graniczne, tzn. przez te znaki przechodziła linia graniczna. Na przeciwległych bokach kamieni granicznych wykuto litery graniczących państw: P dla Polski, a D (Deutschland) dla Niemiec. Każdą sekcję rozpoczynały tzw. główne kamienie graniczne, zwane także kamieniami wersalskimi - od napisu jaki na nich wykuto, nawiązującego do miejsca i daty podpisania traktatu pokojowego „Verailles 28.06.1919”. Były to bloki kamienne o bokach 40 x 40 cm i wysokości około 75 cm. Właściwy przebieg granicy wyznaczały normalne i pomocnicze kamienie graniczne. Posiadały one swoje numery. Kamienie normalne miały boki szerokości 25 x 25 cm, ich wysokość to około 50 cm. Umieszczone były na wysokich kopcach ziemnych, których pozostałości można zobaczyć w Lesie Wolność do dziś. Nie zachowały się niestety kamienie graniczne.

Dzięki naszej grze terenowej dotrzesz do czterech znaków granicznych: nr D 071, D 072, D 073 i D 074 na odcinku sekcji D dawnej granicy polsko-niemieckiej, nadzorowanej przez Inspektorat Straży Granicznej nr 7 w Chojnicach.

Główny kamień graniczny D-001 tzw. wersalski dla sekcji D dozorowanej przez Inspektorat Straży Granicznej nr 7 w Chojnicach, znajdował się na granicy polsko-niemieckiej przed 1 września 1939 roku w miejscowości Korne (Kornlage). Obecnie oryginalny kamień wersalski o nr D 001 znajduje się na terenie Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie. Jego replikę można zobaczyć w lapidarium kamieni granicznych w Konarzynach, które upamiętnia dawne polsko-niemieckie przejście graniczne z okresu II RP Konarzyny-Kornlage (dzisiejsze Korne). Lapidarium znajduje się w miejscu, gdzie przed II wojną światową znajdowało się przejście graniczne.

Źródło mapy:

Archiwum Map Wojskowego Instytutu Geograficznego 1919-1939

P33 S25 G (3325 G) CIECHOLEWY 1937

P34 S25 A (3425 A) RYCHNOWY 1937