Restytucja raka szlachetnego

Rak szlachetny Astacus astacus to gatunek rodzimy dla pomorskich wód słodkich. Dawniej występował tutaj masowo, tak jak na terenie ZPK w jeziorach: Zmarłe, Szeczonek i Warszyn. Obecnie narażony jest na wyginięcie i podlega ochronie prawnej. Niewiedza stanowi główną przyczynę zagłady raka szlachetnego, któremu najbardziej zagraża, sprowadzony do Polski pod koniec XIX w., amerykański rak pręgowaty. Konkuruje z rakiem szlachetnym o siedlisko oraz jest nosicielem „dżumy raczej”, śmiertelnej dla rodzimych raków choroby, wywoływanej przez Aphanomyces astaci. W latach 2007-2008 przeprowadzono skuteczną akcję „zaraczenia” dwóch obiektów na terenie ZPK (jeziora i rzeki). Prowadzony jest monitoring.

W 2010 i 2011 r. na terenie ZPK realizowano pilotażowy projekt hodowli raków szlachetnych w Zakładzie Hodowli Pstrąga w Lasce. W czerwcu każdego roku ze środowiska naturalnego odławiano samice z podwieszonymi pod odwłokiem jajami i umieszczano je w specjalnym sadzu hodowlanym. Po wylęgu młodego pokolenia raków przez okres letni prowadzono hodowlę w sadzu. Pozyskane materiał wykorzystywany był do „zaraczeń” wyznaczonych wcześniej do restytucji obiektów. Ze względu m.in. na wpływ drapieżnictwa poziom śmiertelności młodego pokolenia w warunkach hodowlanych jest niższy niż w warunkach naturalnych. Nadzór merytoryczny nad projektem sprawuje dr Przemysław Śmietana z Uniwersytetu Szczecińskiego.

Sadz hodowlany
Instalacja sadza w osadniku na terenie Zakładu Hodowli Pstrąga w Lasce
Porodówki z samicami raka szlachetnego
Inny rodzaj porodówek
Samice w porodówkach przed umieszczeniem w sadzu hodowlanym
Samica przed wylęgiem młodych raków
Samica z jajeczkami pod odwłokiem
Sadz po zainstralowaniu w osadniku
Sadz po zainstralowaniu w osadniku
Oczyszczony odwłok samicy po wylęgu młodych raków
Trzytygodniowe raki szlachetne
Zakończenie hodowli każdego roku następuje jesienią
Sadz po wyjęciu z osadnika i zakończeniu hodowli
Młode pokolenie raków szlachetnych przeznaczone do restytucji
Uzyskane młode pokolenie raków szlachetnych wykorzystywane jest do restyucji gatunku na terenie ZPK