Ptaki należą do najskuteczniejszych sojuszników ogrodnika w walce ze szkodnikami roślin. Jeżeli chcemy, aby w naszym ogrodzie ptaki założyły gniazdo, najlepiej jest zawiesić odpowiednio zbudowane budki lęgowe.
Do ogrodowych ptaków, które chętnie zasiedlają zamknięte skrzynki lęgowe należą: sikory, mazurki i pleszki. Budki półotwarte zamieszkiwane są głównie przez: kopciuszka, muchołówkę szarą i pliszkę siwą. Konstrukcja budek lęgowych jest prosta i nie wymaga dużych umiejętności od majsterkowicza. Wymiary i schemat budowy typowych budek lęgowych, można znaleźć w naszym poradniku Tradycyjne ogrody przyjazne naturze i krajobrazom lub w polecanej literaturze.
Aby sprawić, by ptaki chętnie zasiedlały wywieszone przez nas budki oraz by dochowały się w nich licznego i zdrowego potomstwa, musimy spełnić kilka warunków:
1. Budka musi być wykonana z niemalowanego drewna, jej ścianki boczne powinny osłaniać deseczkę podłogową, a spad dachu musi być skierowany do przodu. W podłodze budki wykonujemy 2-3 otwory średnicy około 5 mm, które poprawiają wentylację budki oraz ułatwiają odpływ wody w razie obfitego, zacinającego deszczu.
2. Otwór wlotowy musi być umieszczony jak najwyżej, tuż pod skośnym daszkiem, musi mieć również odpowiednią wielkość dopasowaną do gatunku ptaka, zbyt duże i zbyt nisko umieszczone otwory ułatwiają dostęp drapieżnikom.
3. Nie umieszczamy patyczka przed otworem wlotowym, dla ptaków jest on całkowicie zbędny, a stanowi ułatwienie dla drapieżników.
4. Budka musi być otwierana, umożliwia to czyszczenie schronu po okresie lęgowym.
5. Budki wywieszamy otworem wejściowym w kierunku wschodnim lub południowo-wschodnim. Dzięki temu rankiem ogrzewa ją słońce, a w godzinach południowych nie dochodzi do jej przegrzania.
6. Budki wieszamy dość wysoko, optymalnie 3-4 metry nad ziemią.
7. Budki mocujemy do drzewa za pomocą kawałka miękkiego drutu lub mocnego sznurka syntetycznego, unikamy w ten sposób zranienia drzewa przez gwóźdź. Ważne, by budka zamocowana była solidnie.
8. Do budki nie powinny przylegać gałęzie ułatwiające drapieżnikom dostanie się do środka.
Mimo, że najlepszą porą na wywieszanie budek jest jesień, w ogrodzie można je wywieszać o dowolnej porze roku, oczywiście najlepiej przed sezonem lęgowym. Ptaki odwdzięczą się nam za troskę zjadając olbrzymie ilości owadów i ślimaków żerujących na hodowanych przez nas roślinach.
Literatura:
Kruszewicz A. 2005. Pomagamy ptakom, Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Mikusek R. 2012. Budki dla ptaków, Fundacja Wspierania Inicjatyw Ekologicznych, Kraków.